Odruchy, które możemy niekiedy zaobserwować u niemowląt, to nic innego jak pierwotne, odruchy bezwarunkowe, pozwalające dziecku przetrwać po przyjściu na świat, poza brzuchem mamy. Ich ośrodkiem dowodzenia jest nie kora mózgowa, a rdzeń kręgowy, dlatego odruchy te są po prostu automatyczne. Pojawiają się one w konkretnych sytuacjach. Co oznaczają konkretne odruchy? Kiedy możemy je zaobserwować?
Odruch Moro (obejmowania)
Odruch Moro inaczej nazywany odruchem obejmowania zaobserwować możemy już ok. 9. tygodnia życia dziecka. Jest reakcją na niespodziewany bodziec np. nagły hałas, gwałtowny ruch, głośne kichnięcie czy kaszlnięcie. Odruch ten wskazuje na to, że dziecko przestraszyło się i nie czuje się w danej sytuacji bezpiecznie i komfortowo. Jak wygląda? Niemowlę na chwilę prostuje rączki i nóżki, odchyla główkę do tyłu, a następnie przyciąga rączki i nóżki z powrotem do siebie – wygląda wtedy tak, jakby chciał kogoś objąć. Odruch Moro zanika samoistnie, najpóźniej w 6. miesiącu życia.
Odruch ssania
Odruch ssania pojawia się u dziecka automatycznie, gdy dotkniemy okolic jego ust. Dziecko wykręci głowę w stronę docierającego do niego bodźca, otworzy usta i rozpocznie ruch ssania. Odruch ten jest niezbędny do pobierania przez dziecko pokarmu, ale też służy do wyciszenia i uspokojenia malucha. Zanika do 1. roku życia.
Odruch chwytny
Ten odruch polega na chwytaniu przez niemowlę, palca, włożonego przez nas w dłoń malucha, zarówno dłońmi jak i stópkami. Zaciśnięcie paluszków u nóg i rąk jest tak silne, że można podnieść malucha do góry. Odruch ten zanika około 3.-4. miesiąca życia.
Odruch szukania
Odruch szukania pojawia się po lekkim muśnięciu policzka dziecka. Niemowlę odwróci główkę w tym kierunku i zacznie wargami poszukiwać brodawki mamy, a co za tym idzie – pożywienia. Odruch ten samoistnie wygasa u dziecka po 3-4. Miesiącach.
Odruch ATOS (asymetryczny toniczny odruch szyi)
Odruch ten pojawia się już w 18. tygodniu życia płodowego i zanika około 6. miesiąca życia dziecka. Polega na tym, że przy obróceniu głowy niemowlaka w bok, automatycznie jego ręka i noga, po stronie, w którą została zwrócona głowa, prostują się, a ręka i noga po przeciwnej stronie – zginają się. Odruch ten pełni dużą rolę w koordynacji ruchowo-wzrokowej dziecka.
Odruch Babińskiego
To reakcja na połaskotanie czy nawet delikatne muśnięcie spodu stópki niemowlaka. Paluszki w stopie dziecka naprostowują się, a stopa przekrzywia się do wewnątrz. Ten odruch zanika dopiero w okolicach 1.-2. roku życia dziecka.
Odruch chodu
Gdy chwycimy naszego malucha pod pachy i będziemy trzymać go pionowo, bezpośrednio nad podłożem, gdzie jego stopy, będą mogły znaleźć podparcie – dziecko zacznie poruszać nóżkami, tak jakby chciało chodzić. Ten odruch pojawia się już w 4. dobie życia dziecka, zanika zaś w okolicach 3. miesiąca.
Odruchy u niemowląt są bardzo ważne dla niemowlaka w pierwszych miesiącach życia. Ich dłuższe przetrwanie może być jednak przyczyną pewnych nieprawidłowości. Jeżeli zauważymy przetrwałe odruchy pierwotne, skonsultujmy się z lekarzem, aby sprawdzić czy z rozwojem naszego dziecka wszystko jest w porządku.